Rehabilitacja po urazie rdzenia kręgowego w Uzdrowisku Kamień Pomorski

Rehabilitacja po urazie rdzenia kręgowego ma na celu przywrócenie niezależności funkcjonalnej, poprawę jakości życia oraz odzyskanie umiejętności planowania i wykonywania ruchu, głównie chodu. Specjalizuje się w tym Uzdrowisko Kamień Pomorski, które, jako jedna z niewielu placówek w Polsce, oprócz terapii konwencjonalnej stosuje innowacyjne roboty do reedukacji chodu, pozwalające pacjentom niechodzących ponownie stanąć na własnych nogach.

Uraz rdzenia kręgowego – przyczyny

Każdego roku na świecie około 250 do 500 tysięcy osób doznaje uszkodzenia rdzenia kręgowego (URK), z czego 80-85 proc. przypadków dotyczy mężczyzn. Do najczęstszych przyczyn URK zalicza się:

• wypadki drogowe
• upadki z wysokości
• wypadki związane z uprawianiem sportów ekstremalnych

Co dziesiąty pacjent z rozpoznanym złamaniem kręgosłupa jest całkowicie porażony (dwu- lub czterokończynowo). Urazy dotyczą najczęściej odcinka szyjnego kręgosłupa, rzadziej odcinka lędźwiowego.

Skutki urazów rdzenia kręgowego

Niedowłady kończyn

Uszkodzenie rdzenia w odcinku szyjnym może doprowadzić do porażenia wszystkich kończyn oraz mięśni tułowia. W najgorszych wypadkach, z powodu porażenia przepony i mięśni międzyżebrowych, może dojść do niewydolności oddechowej i zgonu. Uraz rdzenia kręgowego w odcinku piersiowym powoduje porażenie kończyn dolnych, pęcherza i odbytu.

Zmiany w organizmie

Pacjent z porażeniem kończyn dolnych porusza się na wózku inwalidzkim w pozycji siedzącej. Brak obciążenia kończyn dolnych powoduje, że nie są przekazywane dalej odpowiednie bodźce i impulsy nerwowe. Dochodzi do zjawisk „negatywnej” neuroplastyczności, czyli zaniku obwodów neuronalnych w rdzeniu. Skutkiem jest też utracenie wypracowanych wcześniej możliwości chodu.

U pacjentów unieruchomionych na wózku inwalidzkim dochodzi ponadto do niekorzystnych zmian w organizmie. Częściej występuje u nich:

• osteoporoza,
• zaburzenia jelitowe i moczowe,
• zaburzenia mięśniowo-szkieletowe,
• zanik funkcjonowania naturalnej pompy mięśniowej, która wspomaga układ krążenia,
• powikłania ze strony układu oddechowego,
• zaburzenia natury psychologicznej,
• zmiany skórne oraz wiele innych problemów wynikających z unieruchomienia.

Ratunkiem dla chorego jest jak najszybciej rozpoczęta i systematycznie prowadzona kompleksowa rehabilitacja.

Kompleksowa rehabilitacja po urazie rdzenia kręgowego

Rehabilitacja osób z urazem rdzenia kręgowego jest jedną ze specjalizacji „Uzdrowiska Kamień Pomorski”. Wyróżnia nas:

• specjalistyczna rehabilitacja z użyciem najnowszych technologii,
• doświadczony personel,
• holistyczne podejście do pacjenta.

W „Uzdrowisku Kamień Pomorski” kontynuujemy ponad 60 letnią tradycję lecznictwa uzdrowiskowego, wzbogacając ją o innowacyjne metody rehabilitacyjne, które pacjentom dają unikatową szansę na powrót do zdrowia. Łączymy tradycyjne zabiegi rehabilitacyjne z nowoczesną terapią z zastosowaniem lokomatu i egzoszkieletu – robotów, pomagającym osobom, które utraciły całkowicie lub częściowo możliwość chodu.

Badania naukowe z pacjentami po urazie rdzenia kręgowego

W naszych działaniach wykorzystujemy doświadczenie, zdobyte w czasie współpracy z naukowcami z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego podczas realizacji projektu badawczego poświęconego pacjentom z urazem rdzenia. W rehabilitacji chorych z uszkodzonym rdzeniem stosowane były urządzenia robotyczne: egzoszkielet i lokomat, które umożliwiają pionizację pacjenta i przywracają właściwe schematy ruchowe u osób nie poruszających się samodzielnie.

Nowoczesny ośrodek rehabilitacji pacjentów po urazie rdzenia kręgowego

Instytut „Uzdrowiska Kamień Pomorski” to unikatowa na skalę europejską placówka naukowo-badawcza i rehabilitacyjna. Znajdują się tu gabinety do badań, sale do ćwiczeń i wykonywania różnego rodzaju zabiegów fizjoterapeutycznych, fizykoterapeutycznych oraz balneologicznych.

Na komfort pobytu w Uzdrowisku wpływ ma zakwaterowanie w nowoczesnych pokojach z udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnościami. Stały dyżur lekarsko-pielęgniarski zapewnia pacjentom poczucie bezpieczeństwa.

Roboty w rehabilitacji po urazie rdzenia kręgowego

Roboty wykorzystywane do terapii chodu stwarzają możliwość rehabilitacji nastawionej na konkretny cel, wzorce chodu zbliżone do naturalnych, zwiększają również motywację chorego. Utrzymana zostaje indywidualizacja terapii, zorientowanie na cele pacjenta oraz zwiększenie jego zdolności funkcjonalnych. Terapia robotyczna prowadzi zatem do wzrostu efektywności rehabilitacji oraz może przyśpieszyć osiąganie kolejnych etapów usprawniania.

Korzyści z robotycznej rehabilitacji zależą od zdolności każdego pacjenta do dostosowania się do zmian prędkości i obciążenia generowanych przez urządzenie, poprawy i wzmocnienia funkcji motorycznych w terapii, szczególnie u pacjentów z zaawansowaną niepełnosprawnością we wczesnej rehabilitacji.

Efekty rehabilitacji po urazie rdzenia kręgowego

Z ponad trzyletnich badań, prowadzonych w Instytucie Badawczym Innowacyjnych Metod Rehabilitacji osób po urazach rdzenia kręgowego „Uzdrowiska Kamień Pomorski” wynika, że rehabilitacja, w której oprócz zabiegów konwencjonalnych stosuje się egzoszkielet czy lokomat, jest efektywniejsza i przyspiesza postęp terapii ruchowej.

Ruch w pionie – zalety pionizacji pacjentów

Zdolność stania pacjentów, którzy wcześniej nie wstawali z łóżka, mieli ograniczoną ruchomość czy też poruszali się na wózku inwalidzkim:

• ma szereg zalet wpływających na każdy z układów ciała: układ kostny, układ mięśniowy, układ naczyniowy, układ oddechowy, układ trawienny oraz na pracę gruczołów dokrewnych,
• reguluje krążenie,
• poprawia funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego,
• reguluje czynności dróg moczowych,
• wspomaga funkcjonowanie nerek.

Nawet u tych pacjentów, u których nie udało się uzyskać przywrócenia funkcji chodu, zauważona jest istotna poprawa np. w układzie moczowym, zmniejszenie zaburzeń oddychania czy poprawę tolerancji wysiłku fizycznego.

Wpływ na psychikę

Specjaliści z Uzdrowiska Kamień Pomorski podkreślają, że rehabilitacja z użyciem lokomatu czy egzoszkieletu ma też bardzo pozytywny wpływ na psychikę pacjentów, którzy często pierwszy raz od miesięcy stają na własnych nogach.

Ważne! W przypadku pacjentów z uszkodzeniem rdzenia, którzy cierpią na niedowład kończyn dolnych, terapia chodu przy pomocy robotów powinna być wprowadzona w ciągu 2 lat od zdarzenia i kontynuowana 3-4 razy w roku w cyklach po 3-4 tygodnie, co da najlepsze efekty.

Rehabilitacja osób z urazem rdzenia kręgowego

Plan rehabilitacji w „Uzdrowisku Kamień Pomorski” ustalany jest zespołowo z udziałem lekarza, fizjoterapeuty, pielęgniarki i psychologa. W programie rehabilitacji, oprócz treningu chodu z użyciem robotów, stosowane są ćwiczenia indywidualne z fizjoterapeutą, w tym ćwiczenia PNF oraz klasyczne działania fizjoterapeutyczne z zakresu kinezyterapii, fizykoterapii, hydroterapii, masażu, które wspomagają rehabilitację lub przygotowują do niej.

Podczas leczenia w kamieńskim ośrodku zwraca się uwagę nie tylko na aspekt sprawności ruchowej, ale również na inne problemy z jakimi zmagają się pacjenci po urazie rdzenia kręgowego, jak np.: depresja, problemy urologiczne, zaburzenia w sferze życia seksualnego, zaburzenia oddychania w czasie snu. Celem kompleksowej rehabilitacji jest również nauczyć osobę niepełnosprawną, jak radzić sobie z podstawowymi czynnościami życiowymi, np. pod prysznicem, na basenie czy w samochodzie.

Kwalifikacja pacjentów do rehabilitacji po urazie rdzenia kręgowego

Coraz więcej ośrodków rehabilitacyjnych w Polsce posiada tego typu urządzenia. Jednak bardzo ważnym aspektem jest doświadczenie w rehabilitacji z tymi pacjentami i poprawna kwalifikacja chorego. Terapia ta bowiem niesie za sobą szereg niebezpieczeństw dla chorego, zatem nie jest to terapia dla każdego chorego po URK.

W Uzdrowisku Kamień Pomorski metody rehabilitacji po urazie rdzenia kręgowego ustalane są do indywidualnych potrzeb i realistycznych celów rehabilitacyjnych. Doświadczony zespół terapeutyczny wdraża najbardziej skuteczne i najlepiej tolerowane metody rehabilitacji, uwzględniając dodatkowo dynamicznie zmieniający się stan chorego.

Przy kwalifikacji do terapii po urazie rdzenia kręgowego bierzemy pod uwagę to, czy pacjent:

• ma dobrą stabilizację tułowia w czasie siedzenia,
• potrafi się sam przesiąść z łóżka na wózek,
• ma wystarczająco dobrą funkcję kończyn górnych, by mógł poruszać się przy pomocy balkonika lub kul łokciowych,
• jest przystosowany do pozycji stojącej (możliwość 30 minutowej pionizacji),
• zachowuje pełny kontakt słowno-logiczny.

Przeciwskazania to rehabilitacji z użyciem robotów

Przeciwskazaniami do terapii z zastosowaniem robotów rehabilitacyjnych są:

• zaburzenia ortopedyczne uniemożliwiające stawanie-stanie,
• odleżyny, zmiany skórne, które może pogłębić egzoszkielet czy inny system stacjonarny,
• bardzo nasilona spastyczność w skali Ashworth 4-5,
• przykurcze w stawach,
• choroby płuc i układu krążenia zaburzające wydolność chorego,
• kolostomia,
• duża otyłość i bardzo wysoki lub niski wzrost.

Dla osób niezakwalifikowanych do rehabilitacji z użyciem robotów, Uzdrowisku przygotowało kompleksową rehabilitację po urazie rdzenia kręgowego bez robotyki.

Rehabilitacja neurologiczna w Uzdrowisku Kamień Pomorski

Schorzenia typu udary mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego, przekładających się następnie na specyficzne objawy. U takich pacjentów zauważyć można niedowłady kończyn czy problemy z poruszaniem się. Ratunkiem dla chorego z całkowitą bądź częściową niezdolnością do wykonywania ruchów jest jak najszybciej rozpoczęta i kompleksowa rehabilitacja neurologiczna.

Rehabilitacja kardiologiczna w Uzdrowisku Kamień Pomorski

Rehabilitacja kardiologiczna przeznaczona jest dla osób zmagających się z chorobami serca, a także należących do grupy ryzyka nimi zagrożonych. Uzdrowisko Kamień Pomorski prowadzi skuteczny program rehabilitacyjny, mający na celu poprawę jakości życia pacjentów po incydentach kardiologicznych oraz działania profilaktyczne, ograniczające rozwój chorób układu krążenia.

Rehabilitacja po COVID-19 w Uzdrowisku Kamień Pomorski

Na objawy „zespołu pocovidowego” skarży się coraz większa liczba pacjentów, zarówno tych, po ciężkim przebyciu choroby, wymagającym hospitalizacji, jak i tych, którzy przeszli ją bezobjawowo. Rehabilitacja po COVID-19 ma na celu zniwelowanie pochorobowych następstw, przebiegających pod postacią zmniejszonej wydolności oddechowej oraz ogólnego osłabienia organizmu.