Czy przy skórze atopowej można stosować kąpiele solankowe?
Na początku warto wyjaśnić, co to znaczy skóra atopowa. Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą z nawracającymi zaostrzeniami, charakteryzującą się występowaniem zmian skórnych z uporczywym świądem, w wielu przypadkach towarzyszącą astmie oskrzelowej lub alergicznemu zapaleniu błony śluzowej nosa czy spojówek. Intensywny świąd przy wysokiej wrażliwości skóry oraz współistniejący stan zapalny są przyczynami drapania, a to dodatkowo zaostrza nasilenie objawów. Pojawia się również łuszczenie naskórka, zaczerwienienie i pogrubienie skóry, zwiększa się ryzyko rozwoju zakażenia i powstania blizn. Schorzenie jest wynikiem złożonych zależności pomiędzy czynnikami genetycznymi, środowiskowymi i immunologicznymi, z współistniejącym defektem bariery skórnej.
Atopowe zapalenie skóry występuje u 1-3 proc. dorosłych (u dzieci nawet 10-krotnie częściej niż w grupie dorosłych). 10-40 proc. pacjentów zmaga się z chorobą przez całe życie. U osób w wieku dojrzałym AZS ma najczęściej charakter ognisk wyprysku przewlekłego, zlokalizowanych w zgięciach stawowych; występują także zmiany na twarzy, szyi, rękach, stopach. U części chorych zmiany ograniczone są tylko do skóry rąk, o większym nasileniu w okresie zimowym. Zdaniem dermatologów, AZS u osób dorosłych to najcięższe postaci tej choroby, z dominującym silnym świądem, który zaburza sen oraz dużą suchością i bolesnością skóry. Często towarzyszy temu jeszcze alergia kontaktowa.
AZS wywiera negatywny wpływ na jakość życia: ma dokuczliwe objawy oraz wiąże się z licznymi obciążeniami wynikającymi ze stosowania terapii, które nie dają szans na całkowite wyleczenie, a jedynie łagodzą występujące dolegliwości. Ze względu na widoczną egzemę, chorzy czują się stygmatyzowani, mają obniżoną samoocenę i pogarsza się ich zdrowie psychiczne.
Obecnie przyjmuje się, że atopowe zapalenie skóry to choroba całego organizmu. Wieloaspektowość AZS wymaga kompleksowego podejścia zarówno do jej leczenia, jak i do samego pacjenta. Jednocześnie terapia atopowego zapalenia skóry powinna nie tylko skutecznie eliminować kliniczne objawy choroby, zapobiegać zaostrzeniom i powikłaniom, ale również poprawiać jakość życia chorych.
Rola balneoterapii
Obok farmakoterapii, w AZS znajdują zastosowanie metody lecznictwa uzdrowiskowego, w tym kąpiele solankowe. Balneoterapia jest jednym z najstarszych sposobów leczenia chorób skóry. Uzdrowiska bazują na pobieranych bezpośrednio ze źródła, leczniczych wodach mineralnych.
Główną właściwością kąpieli solankowej jest mechaniczne usuwanie łuszczącego się naskórka, działanie odkażające i redukujące. Kąpiele normalizują proliferację naskórka i przyspieszają jego regenerację, działają przeciwzapalnie i przeciwświądowo. Skóra po zabiegach kąpielowych jest lepiej napięta i bardziej gładka, poprawia się jej elastyczność, a zmniejsza odczynowość. Po zabiegu nie zmywamy ciała pod prysznicem, pozwalamy na przeschnięcie skóry. Pozostałość solanki na skórze można bardzo delikatnie osuszyć ręcznikiem (nie wolno pocierać) i zastosować sprawdzony preparat pielęgnacyjny zapewniający odpowiednie nawilżenie skóry i przywrócenie jej płaszcza ochronnego, np. emolientu.
Ogólne wyciszenie i uspokojenie
Należy pamiętać, że AZS zaostrza się w okresach wzmożonego stresu, przemęczenia, niedoboru snu. Działania mające na celu zmniejszenie odczucia stresu wydają się wspomagać terapię AZS i łagodzić nasilenie objawów. Dlatego pobyt w uzdrowisku ma swoje dodatkowe zalety: chory odrywa się od codziennych obowiązków zawodowych i domowych, zmienia środowisko, wycisza się, może szybciej odreagować stres, co zwiększa efektywność terapii.
Z powodu atopowego zapalenia skóry nie należy rezygnować z aktywności fizycznej. W uzdrowisku, oprócz spacerów, można skorzystać z różnych form kinezyterapii, która nie tylko poprawia ogólną sprawność, ale także dobrze wpływa na samopoczucie.
Artykuł pochodzi z Magazynu Uzdrowisk Polskich Nasze Zdroje (Nr 1/2020)
Wszystkie numery dostępne są na naszych stronach – zachęcamy do lektury!